Ook al werkt u al jaren als zzp’er, toch kan de Belastingdienst uw arbeidsrelatie met uw opdrachtgever zien als loondienst (dienstverband). Dan bent u opeens schijnzelfstandig. U en uw opdrachtgever kunnen dan met flinke kosten te maken krijgen, zoals loonbelasting en sociale premies. Hoe voorkomt u dat u schijnzelfstandig wordt?
Check of u risico loopt
De Belastingdienst beoordeelt of er sprake is van loondienst aan de hand van de volgende vragen:
- Heeft u zich verplicht tot persoonlijke arbeid? Dat is zo als u het werk zelf moet doen: u kunt dus niet zomaar iemand anders in uw plaats sturen.
- Is er een gezagsverhouding tussen u en uw opdrachtgever? Bepaalt uw opdrachtgever bijvoorbeeld hoe u de opdracht doet?
- Krijgt u loon? Bijvoorbeeld vast loon per maand. Krijgt u bijvoorbeeld ook betaald als u ziek bent?
Als het antwoord op alle vragen 'ja' is, dan bent u in loondienst. Uw opdrachtgever moet dan loonheffingen inhouden en betalen.
Als het antwoord op minstens 1 vraag 'nee' is, dan bent u niet in loondienst. Uw opdrachtgever hoeft geen loonheffingen in te houden en te betalen. Behalve als er sprake is van een fictieve dienstbetrekking. Want dan bent u tóch in loondienst. Uw opdrachtgever moet zelf nagaan of u een fictieve dienstbetrekking heeft.
Voorkom problemen: gebruik een modelovereenkomst
Twijfelt u of u in loondienst werkt? Om er zeker van te zijn dat er geen sprake is van loondienst, kunt u een modelovereenkomst van de Belastingdienst gebruiken. In zo'n modelovereenkomst leggen u en uw opdrachtgever de afspraken vast. U moet dan in de praktijk wél werken volgens de afspraken in die overeenkomst.
De modelovereenkomst is onderdeel van de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (wet DBA).
U bent niet verplicht om een modelovereenkomst te gebruiken. Maar dat is wel verstandig. Vooral in situaties waarin het niet meteen duidelijk is of er sprake is van loondienst. In het stappenplan leest u wat u moet doen als u een modelovereenkomst wilt gebruiken. U kunt ook een modelovereenkomst zoeken.
Overeenkomst maken en laten beoordelen door Belastingdienst
U mag een modelovereenkomst van de Belastingdienst zelf aanpassen. Maar uw aanpassingen mogen niet in strijd zijn met de geel gemarkeerde bepalingen van de modelovereenkomst. U kunt ook een eigen overeenkomst opstellen. Als u twijfelt, kunt u de aangepaste modelovereenkomst of uw eigen overeenkomst laten beoordelen door de Belastingdienst.
Verschillende criteria voor de wet DBA en ondernemerschap
Als u volgens de wet DBA niet in loondienst werkt, bent u niet automatisch ondernemer voor de inkomstenbelasting. Want de criteria van de wet DBA zijn anders dan de criteria om te bepalen of u ondernemer voor de inkomstenbelasting bent.
Bij de wet DBA gaat het om de arbeidsrelatie tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemer bij 1 opdracht. Centraal staat de vraag of er sprake is van loondienst: moet de opdrachtgever voor die ene opdracht loonheffingen inhouden en betalen?
Bij de vraag of u ondernemer bent voor de inkomstenbelasting draait het om uw hele situatie als ondernemer. Dus om hoe u werkt en om alle opdrachten in een bepaald belastingjaar.
Handhaving wet DBA uitgesteld
Tot 1 januari 2020 is de handhaving van de wet DBA uitgesteld. Dus huurt een opdrachtgever u in? En constateert de Belastingdienst achteraf dat er sprake is van loondienst? Dan legt de Belastingdienst tot 1 januari 2020 geen boetes en naheffingen op.
Wel handhaaft de Belastingdienst bij kwaadwillenden.