Gaat u met anderen een bedrijf starten? Dan is een vennootschap onder firma een optie. Ieder persoon die meedoet wordt vennoot en brengt iets in. Dit kan geld zijn, maar ook goederen of arbeid. Een minimumkapitaal is niet nodig. Wel moeten er minimaal twee vennoten zijn.
Waarom kiezen voor een vennootschap onder firma?
Ondernemers die samen een bedrijf beginnen, kiezen vaak voor een vennootschap onder firma (vof) als rechtsvorm. Een vof oprichten is relatief makkelijk. U hoeft niet naar de notaris en de kosten zijn laag. Bij een vof brengt elke vennoot iets in. Dat kan geld zijn, maar ook goederen of arbeid. Goederen zijn vaak iets tastbaars, zoals gereedschap of inventaris. Arbeid is tijd en inspanning van iemand persoonlijk. Vennoten zijn met hun privévermogen aansprakelijk voor eventuele schulden van het bedrijf. Met een vennootschapscontract kan de onderlinge aansprakelijkheid worden beperkt.
Wat is een vof?
Een vof is een rechtsvorm waarbij meerdere ondernemers een bedrijf kunnen starten. Het is geen rechtspersoon. De eigenaren zijn zelf aansprakelijk voor eventuele schulden. Een vof is een zogenaamde personenvennootschap, als tegenhanger van een kapitaalvennootschap, zoals een bv of nv. Personenvennootschappen worden gevormd op basis van een overeenkomst tussen de oprichters. Andere personenvennootschappen zijn de maatschap en de commanditaire vennootschap.
Een vennootschap onder firma (vof) oprichten
Als u een vof wilt starten, schrijft u zich in bij het Handelsregister van KVK. Alle basisgegevens zoals de naam, activiteit en de namen van de vennoten worden geregistreerd.
Een vennootschapscontract opstellen
Maak voordat u een vof start een vennootschapscontract. Het is niet verplicht, maar wel aan te raden. In het vennootschapscontract staan afspraken over wie wat mag doen, de inbreng van iedere vennoot en de verdeling van de winst. U hoeft hiervoor niet naar de notaris of een advocaat. U mag ook zelf een contract opstellen.
Met het vennootschapscontract stelt u de spelregels vast. Zo weet u precies waar u aan toe bent en uw vennoten weten dat ook. Afspraken zijn altijd terug te lezen. Handig wanneer er een keer een misverstand ontstaat. Eventuele afspraken uit het vennootschapscontract kunnen ook geregistreerd worden in het Handelsregister.
Neem voorwaarden op in het Handelsregister
Stel, u spreekt af dat vennoten tot een bepaald bedrag namens de vof mogen handelen. Als u deze afspraak vastlegt in het Handelsregister kan iedereen het zien. Zo weten de vennoten precies voor welke bedragen ze mogen tekenen én kunnen zakenpartners dit controleren in het Handelsregister. Als een vennoot deze afspraak overtreedt, dan is niet de vof maar de vennoot zelf aansprakelijk. Door zo’n voorwaarde in het contract én inschrijving op te nemen, wordt het gevaar voor hoofdelijke aansprakelijkheid beperkt.
Aansprakelijkheid bij de vof
Een vennoot kan hoofdelijk, dus privé, aansprakelijk worden gesteld voor de gehele schuld van de vof. Ook als de schulden door een andere vennoot zijn gemaakt. Schuldeisers kunnen eerst aanspraak maken op het vermogen van de onderneming. Als dit onvoldoende is om de schulden af te lossen, kunnen schuldeisers aanspraak maken op het privévermogen van de vennoten en hun eventuele partners. Huwelijkse voorwaarden kunnen de gevolgen voor uw echtgenoot of geregistreerd partner beperken.
Heeft u of een andere vennoot privéschulden? Dan kan er geen aanspraak gemaakt worden op het zakelijk vermogen van de vof of het privévermogen van andere vennoten. Privé schulden zijn en blijven in die zin privé.
Aansprakelijkheid bij latere toetreding
Een vennoot die later bij de vof komt is automatisch aansprakelijk voor schulden die zijn ontstaan voor zijn komst. Gaat u niet zelf een vof oprichten, maar zich inschrijven bij een bestaande vof? Controleer dan eerst de financiële situatie door inzage in alle papieren te vragen.
Vennoten die later toetreden kunnen ook afspraken maken over de verdeling van eventuele bestaande schulden van de vof. Als er dan een claim komt, wordt de nieuwe vennoot gecompenseerd door de andere vennoten.
Vertrekt een vennoot? Dan blijft deze hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden die zijn ontstaan tijdens zijn aanwezigheid. Ook hiervoor geldt dat de vennoten onderling afspraken kunnen maken over de verdeling en compensatie van de schulden.
De vof en belasting
Elke vennoot betaalt inkomstenbelasting over zijn eigen deel van de beloning of winst. Als u ondernemer bent voor de inkomstenbelasting dan heeft u recht op aftrekposten en diverse vrijstellingen zoals: ondernemersaftrek, investeringsaftrek en fiscale oudedagsvoorziening. De belasting op het leveren van goederen en diensten ( btw ) wordt door de vof betaald.
Man-vrouw firma
Een man-vrouwfirma is een vof tussen partners. Als de Belastingdienst beide partners als zelfstandig ondernemer ziet, dan levert dit dubbel belastingvoordeel op. U heeft immers allebei recht op diverse vrijstellingen en aftrekposten. Nadeel van een man-vrouwfirma is dat beiden aansprakelijk zijn met hun privévermogen. Huwelijkse voorwaarden hebben doorgaans geen effect. De belastingdienst kijkt extra streng bij man-vrouwfirma’s of beide partners daadwerkelijk ondernemers zijn voor de inkomstenbelasting. Er moet door beide partners echt gewerkt worden.
Sociale zekerheid en verzekeringen
Als ondernemer heeft u recht op AOW bij het bereiken van de AOW-leeftijd . Aanvullend pensioen verzorgt u zelf. Hoe vroeger u hiermee begint, hoe lager de premie is. U kunt geen beroep doen op de Ziektewet, WW of WIA. Overweeg daarom zelf een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten.
Stoppen met de vof
Als een vennoot stopt of overlijdt, dan eindigt de vof. Wilt u dat de vof blijft bestaan na het wegvallen van een vennoot? Regel dit in het vennootschapscontract door middel van een verblijvensbeding of overnamebeding. De vof kan dan bijvoorbeeld doorgaan met een nieuwe vennoot of als eenmanszaak. In het contract regelt u ook hoe de waarde wordt bepaald en hoe jullie de zaak gaan verdelen. Dus wie waar recht op heeft.
Als de vof helemaal stopt, dan moet de onderneming worden ontbonden en de zaken vereffend. Dit betekent dat de vennoten de schulden betalen en eventueel hun aandeel terugkrijgen in natura of geld. De manier waarop dit gebeurt regelt u in het vennootschapscontract. U kunt bijvoorbeeld afspreken, dat u wat overblijft verdeelt op basis van ieders winstaandeel. Of dat u bij overblijvende schulden de schulden uit uw privévermogen betaalt.
Handige links
Feiten en cijfers: vennootschap onder firma
De grafiek laat het aantal vennootschappen onder firma in Nederland zien per kwartaal. Het aantal vof's neemt de afgelopen jaren licht toe.